Start van het moestuinseizoen

Deze week start het moestuinseizoen van 2024! De maand januari ligt alles nog even stil, maar in februari begint het weer te kriebelen en moet ik weer aan de slag. Omdat de regelmaat voor het schrijven van berichtjes op deze site wat te wensen overlaat, heb ik mij voorgenomen om vanaf nu minstens iedere week een bericht te posten. Wat is een beter moment dan de start van het moestuinseizoen!

Eerste kweek

Het eerste dat ik ieder jaar kweek zijn de peulen. Omdat ik alles kweek volgens de maankalender van Maria Thun, ben ik gebonden aan een strak schema. Deze week van 19 t/m 25 februari, week 8, zijn de vruchtgewassen aan de beurt waar de peulen onderdeel van zijn.

Op 5 plekken op ons terrein hebben wij composthopen. Afgelopen zaterdag hebben wij 3 ervan gefreesd, zodat ik onze eigen compost kan gebruiken voor de kweek. Ik gebruik een mix van eigen compost met een deel zaai- en stekaarde.

Grond voorbereiden

Wat wij in januari wel hebben gedaan is een stuk grond geploegd voor een nieuwe moestuin en een nieuw oogstveld voor de pompoenen. De huidige moestuin laten wij even een jaar braak liggen. De achterliggende jaren hebben wij geprobeerd om het no-dig systeem toe te passen, maar helaas is dat ons niet goed bevallen. Ik zou dat heel graag doen, omdat ploegen het bodemleven verstoort en de grond gezond houdt. Helaas na een paar jaar experimenteren zijn wij er mee gestopt.

De klei is hier zo ondoordringbaar dat het lastig is om wat te zaaien. Alle voorgetrokken (vooruit gekweekte) pootgoed heeft het al moeilijk genoeg. Daarnaast is de klei zo compact dat het altijd zaden bevat die zijn aan komen waaien en die niet altijd wenselijk zijn voor de moestuin. Deze zaden hebben lekker de hele winter in de klei opgeslagen gelegen en zodra de grond warm begint te worden ontkiemt alles direct. Vaak groeien de planten die hieruit voortkomen sneller dan het pootgoed. Het gehele moestuinseizoen ben ik dan aan het ‘onkruid’ trekken. De echte experts zeggen dat ik geduld moet hebben, maar mijn geduld is na een paar jaar op.

Het beste hulpmiddel voor ons permacultuur landschap

Het is nu precies 7 jaar geleden dat ik deze blog ben gestart. Wat vliegt de tijd. Ons permacultuur landschap begint al aardig vorm te krijgen. In 2016 zijn wij begonnen met de uitvoering van het ontwerp. De belangrijkste activiteit bij de opbouw van het landschap is de aanleg van bomen en struiken. Nu na een paar jaar zien wij ook wat er goed gaat en wat niet zo goed is gegaan.

Boompje groot, plantertje dood

Van de ca. 2800 bomen en struiken die wij hebben aangeplant, heeft niet alles het overleefd. De laatste paar jaar is het klimaat grillig en meedogenloos geweest. Hele natte winters en voorjaar en extreem droge zomers. Er is bijna geen peil op te trekken. Ik maak mij best wel zorgen over wat de toekomst gaat brengen.

De meeste bomen groeien maar langzaam. Niet voor niets is er een gezegde: boompje groot, plantertje dood. Toch is het landschap al zichtbaar veranderd. Iedere winter planten wij weer nieuwe bomen en struiken aan. Enerzijds ter vervanging, maar aan de andere kant ook omdat het ontwerp gaandeweg wat is aangepast.

Bomen in de kweek

De wilg maakt een voornaam onderdeel uit van ons ontwerp. Wij hebben langs de sloten, die een deel van ons landschap omringen, ca. 60 knotwilgen aangeplant. Na twee jaar zijn ze voor het eerst geknot en inmiddels komt er al heel wat snoeimateriaal vanaf om weer als nieuwe aanplant te fungeren. De wilg is zo’n dankbare boom die het geweldig doet hier op de klei. De gesnoeide takken wortelen gemakkelijk als je ze in de grond zet. De onderkant even schillen en hup de grond in.

Wij hebben ook ieder jaar opschietsels van bomen die er al stonden, zoals de esdoorn, de vlier en de hazelaar. Wat niet op een goede plek staat wordt verzet of tijdelijk in een pot gezet tot de tijd rijp is om als boom uit te zetten. En af en toe komt er wel eens iemand met een boompje uit eigen tuin dat in de weg staat. Bij ons is alles welkom en krijgt een mooie bestemming.

Hulpmiddel dat niet mag ontbreken

Het is best een hele zoektocht wat je allemaal nodig hebt aan hulpmiddelen om het landschap te helpen ontwikkelen. Inmiddels zijn wij wel heel erg blij met de aanschaf van de grondboor. Ook de afgelopen weken hebben wij weer veel bomen aangeplant, zeker een stuk of 50. Als je dat moet doen met een spa dan kost dat veel inspanning en lig je ’s avonds met rugpijn in bed.

Bij de aanplant van de 60 knotwilgen hebben wij een grondboor gehuurd. In een weekend stonden ze in de grond. Uiteindelijk hebben wij na een paar jaar zelf een grondboor gekocht, met vier verschillende boordikten. Hiermee kunnen wij de dunne wilgentenen goed in de grond zetten, maar ook de dikkere bomen en struiken verzetten. Echt een onmisbare aanrader voor iedereen die een vergelijkbaar project opzet.

• Uncategorized

Even weg uit de stad inspiratiedag

Helene Oudman is gediplomeerd kok, sociaal ondernemer en doet aan yoga. Zij, als geen ander, weet welke soort eten past bij yoga. Daarnaast is zij zeer begaan met onze aarde en werkt, net als ik, in projecten met als doel de wereld een beetje mooier te maken. Bij campagnebureau Stoere Vrouwen zet zij zich in voor eerlijke slow kleding en natuurlijke en eerlijke make-up. Regelmatig organiseert zij als chef yoga retraites naar Ameland. Zij bedacht dat het wel leuk zou zijn om een 1-dags retraite te organiseren bij ons in het permacultuur landschap. Zij haalde daar ook Daan de Wit bij die een boek schreef over “Weet wat je eet”. Zie hier het resultaat: de uitnodiging.

Yoga in de polder – lezing ‘Weet wat je eet’ – lekker eten – een rondleiding op je blote voeten – leren over permacultuur. Je bent welkom!

Laat je op deze zondag inspireren door een lezing over natuurlijke voeding op basis van Weet wat je eet – het boek, gevolgd door een informatieve rondleiding door de weilanden over permacultuur. Maar we beginnen de dag met yoga in de polder!

In de pauze word je verwend met een lekkere lunch en is er genoeg tijd om van het weidse uitzicht te genieten.

Dit doen (en laten) we allemaal in de frisse lucht van Beusichem, omringd door de schapen en kippen. Het hele programma vindt plaats met onze blote voeten in het gras!

Je gaat naar huis met een voldane buik, een verrijkt …hoofd vol inspiratie over het ontwikkelen van een gezond en natuurlijk voedingspatroon én een los en ontspanen lijf door de yoga.

Wanneer: zondag 30 april 2017

Waar: Smalriemseweg 51, Beusichem (6 km van Station Culemborg)

Programma:
09.30 – 10.00 Inloop en ontvangst
10.00 – 11.30 Yoga
11.30 – 13.00 Pauze met heerlijke lunch
13.00 – 13.45 Rondleiding door het permacultuur landschap
14.00 – 15.15 Wat is slim om te eten en wat niet? Lezing van Daan de Wit op basis van zijn boek ‘Weet wat je eet’
15.30 Einde

Prijs: €59,- (incl. BTW)

Opgeven of vragen? Mail naar: contactchefyoga@gmail.com

Over de lezing van Daan de Wit – auteur van het boek Weet wat je eet:
‘Wat is verstandig om te eten en wat juist niet? De Wit prikt mythes door en laat zien dat de huidige voedingsadviezen vaak zijn ingehaald door nieuwe en heel oude feiten. Zijn boek is een ontdekkingsreis vol eyeopeners, zoals ‘van vet word je slank’ en ‘supermarktmelk is dood, leve de rauwe melk van de boer’. Food for thought voor iedereen die bewuster en gezonder wil leven.’

Hoe kom ik daar met openbaar vervoer?
Dat is heel simpel. Neem de trein naar Culemborg, dan halen wij je daar met de auto op.
Kom je met eigen vervoer: parkeren is gratis.

Tot dan, we kijken uit naar deze dag!

Jolanda Verburg – yogadocent en eigenaar van de lokatie
Daan de Wit – auteur ‘Weet wat je eet’.
Helene Oudman – initiator en verzorging lunch

www.weetwatjeeethetboek.nl
www.chefyoga.nl
www.uitdekleigetrokken.wordpress.com

 

Natter dan nat

Plassen in de moestuin heb ik nog niet eerder meegemaakt. Ook de watertank is tot de rand toe gevuld. De maand juni blijkt in de provincies Limburg en Brabant de natste maand ooit te zijn geweest. Maar ook hier in de Betuwe was het natter dan nat. Meestal sta ik in de maand juni dagelijks de moestuin te besproeien, maar nu hoefde dat gelukkig niet. Maar dat ik daarmee tijd over zou hebben om leuke dingen te doen is een misvatting. De nattigheid heeft zo zijn keerzijde.

Foto: VTwonen

Ten eerste leven de slakken op nattigheid. Iedere tuinder weet dat je tuin geen sompige drassige massa mag zijn, wil je de vraatzuchtige slakken weghouden. Als het droog is zitten ze diep weggestopt in de grond en komen pas tevoorschijn als de schemer invalt. Dan een rondje slakken vangen en het ergste leed is geleden. Maar met deze nattigheid is het dweilen met de kraan open. Op blote voeten over het gazon lopen is momenteel alleen voor helden. Het grasveld is een tapijt van slakken en met iedere stap die je zet zit er wel zo’n glibberig beestje onder je voet.

Zoals het er nu naar uitziet gaat het overgrote deel van onze pompoenoogst verloren. Meer dan de helft van alle planten is door slakkenvraat gesneuveld. Ieder advies om een slakkenplaag te voorkomen schiet tekort. De vogels, padden en egeltjes kunnen de hoeveelheid slakken namelijk niet opgegeten krijgen. Zag het er aanvankelijk naar uit dat de kippen wel een slakje lustten, inmiddels halen ze er hun neus voor op. Misschien toch maar eens Indische Loopeenden aanschaffen.

Onze bijna droge sloot precies een jaar geleden.

De enorme hoeveelheid water die uit de lucht is komen zetten heeft nog een nadeel: alles groeit dat het een lieve lust is, zo ook de gewassen die je liever niet in je moestuin wilt hebben. De ongewenste gewassen groeien ook nog eens veel sneller dan het gekweekte goed. Misschien moeten we toch meer wilde planten gaan eten, denk ik steeds vaker. Die zijn ook minder vatbaar voor slakkenvaat. Een gedachte die steeds serieuzere vorm begint aan te nemen. Tenslotte is de mensheid ook ontstaan met alleen ongecultiveerde plantengroei. Moeten we misschien weer dat pad inslaan?

Toch heeft de nattigheid niet alleen nadelen. In maart en april hebben we ruim 2000 jonge bomen en struiken aangeplant. Daarvoor is de regen een uitkomst, anders hadden we ze iedere dag moeten besproeien en dat is een hoop werk. Op een enkele soort na groeit alles naar volle tevredenheid. Daar waar wij eerst het gevoel hadden dat we wat aan de late kant waren met de aanplant bewijst het resultaat het tegendeel. Gelukkig maar, als het enorm droog was geweest waren we veel tijd kwijt geweest met sproeien. Vorig jaar nog stond onze sloot bijna droog. De natuur is en blijft onvoorspelbaar en is ieder seizoen en ieder jaar weer anders.

Na regen komt zonneschijn en een hoop werk

In een week tijd zijn we van de winter in de zomer terecht gekomen. Met koningsdag was het nog te koud voor de tijd van het jaar met fikse hagel- en zelfs sneeuwbuien als resultaat. En binnen een week is de zomer in volle hevigheid losgebarsten en lopen we allemaal te hijgen en te puffen. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar mijn lichaam moet zich altijd erg aanpassen aan de weersomstandigheden. De neiging om luchtige kleding aan te doen was groot, maar die lagen nog weggestopt achter in de kast of op zolder.

De watertank achter de trekker

Wij waren eigenlijk helemaal niet zo ongelukkig met de overvloedige regen van de afgelopen weken. Want de net aangeplante nog jonge bomen en struiken hebben zeker in het begin veel water nodig. Nu moeten we de ruim 2000 bomen en struiken zelf gaan besproeien en ik kan je vertellen dat is een hele klus. Mijn man had de bui al zien hangen, want een paar weken geleden vroeg hij of ik met hem mee wilde gaan om een watertank te bezichtigen. En dan niet een om naast de kas te zetten zodat hij kan vollopen met water, maar een tank voor achter de trekker. Bij een naastgelegen bedrijf was er een te koop, die ooit was gebruik om sportvelden mee te besproeien.

Ik had zo mijn bedenkingen. Wat moeten wij nu met een tank? Wat een sta-in-de-weg. Maar mijn man had natuurlijk gelijk. Hoe hadden we anders alle nieuw aangeplante bomen en struiken moeten begieten? De tank komt nu goed van pas hoewel ook dat nog een heel werk is. Er gaat 4000 liter water in de tank en manoeuvreren is dan toch een precisiewerkje. Gelukkig is mijn man handig met de trekker al sinds zijn kindertijd doet hij niet anders.

Niet alleen manoeuvreren met de trekker is belangrijk het is ook niet meer zo eenvoudig om in de wei te wandelen. Veel boompjes zijn nog zo klein, veelal niet meer dan een spriet en het gras staat inmiddels zo hoog dat je de boompjes niet eens meer kunt zien. Aanvankelijk dachten we het veld te blijven maaien om de boompjes te kunnen zien, maar door het warme weer dat als donderslag bij heldere hemel is aangekomen lijkt het gras wel geëxplodeerd. Dus dat laten we maar zo. Dat stuk weiland is voorlopig verboden terrein. En zo tussen het gras hebben de bomen en struiken ook nog wat beschutting.

 

Natuureducatie in de praktijk

Op 12 maart 2016 kregen wij via een subsidietraject van de Provincie Gelderland en de Gemeente Buren ca. 2400 bomen en struiken geleverd voor ons permacultuurproject. Dat is veel in een keer, vooral omdat alles heel snel de grond in moest want anders is het plantseizoen voorbij. Met name voor bomen en struiken die als wortelgoed worden aangepoot is de juiste planttijd belangrijk. Tussen februari en april moet het planten van wortelgoed voltooid zijn. Dus de levering was al op de grens.

De gereedschappenwagen

Met man en macht zijn we aan de slag gegaan. Veel hulp kregen we van vrijwilligers na een artikel in de regionale krant. Maar ook via andere wegen hebben wij hulpvragen uitgezet. Mijn goede vriendin Anita doet een opleiding tot tuinarchitect en bracht mij in contact met haar leraar. En hij kwam weer op het idee om een opleidingscentrum te benaderen.

Met een docent van de opleiding Groenvoorziening van het Wellantcollege uit Houten hebben wij ons plan doorgesproken. Vervolgens hebben drie jonge mannen van MBO niveau 3, die hun opleiding moesten afronden met een proeve van bekwaamheid, op basis van onze wensen een plan uitgewerkt. Iedere hovenier in spe moest een groep van 4 mensen van MBO niveau 2 aansturen die daarmee hun praktijkopdracht moesten uitvoeren. Het geheel onder het toeziend oog van docenten.

Op 7 en 8 april 2016 hebben de mannen hun praktijkexamen en praktijkopdracht uitgevoerd. Met zorg werd het plantgoed naar de plaats van bestemming gebracht en vakkundig aangeplant. De laatste hoogstambomen zijn de grond ingegaan en er werden twee meidoornhagen aangelegd. Behendig gingen de mannen om met onze eigen trekker, de motorboor en alle andere hulpmiddelen die je in de groenvoorziening nodig hebt. Aan het eind van de tweede dag zat het grootste deel van het plantgoed in de grond.

Ons project trok beslist de aandacht van het Wellantcollege want op 8 april kwam ook nog een groep studenten van MBO niveau 4 langs om met eigen ogen te ervaren wat de aanleg van een permacultuurlandschap inhoudt. Met veel plezier heb ik ze uitleg gegeven over wat permacultuur inhoudt en ons plan in het bijzonder.

Wij zijn de mannen en het Wellantcollege erg dankbaar dat zij ons hierbij hebben geholpen. Het was een leerzame maar vooral ook een aangename ervaring met het onderwijs op dit gebied.

Voorbespreking

Koffietijd

Nadat de klus geklaard was

 

Het verdienmodel van permacultuur

Ons permacultuurlandschap begint eindelijk vorm te krijgen. Twee jaar nadat het ontwerp voor ons is gemaakt begint het daadwerkelijk zichtbaar te worden in het landschap. Er is een flinke investering mee gemoeid waar we toch even grondig over na moesten denken voordat we ermee aan de slag zijn gegaan. Niet alleen het maken van het ontwerp, maar vooral de aanleg en de inrichting van het landschap kost een hoop geld. En dan begint het pas want ondanks dat het onze eigen grond is zijn er genoeg beperkingen waarvoor vergunningen moeten worden aangevraagd.

De vijver

Dat de wet- en regelgeving niet vanzelf gaat hebben we ervaren. Wat je allemaal niet mag in het buitengebied had ik nooit voor mogelijk gehouden. Zo mag er niet dieper gegraven worden dan 30 cm, want er kunnen wel eens Romeinse opgravingen in de bodem zitten. Daarom moest er een archeologisch onderzoek plaatsvinden om de vijver te kunnen graven. En dat terwijl voor het aanplanten van een hoogstamboom al een gat gegraven moet worden van 70 cm en dat mag gewoon zonder vergunning (?). Maar ook onze buren zagen ineens allerlei beren en leeuwen op de weg en gingen dwars voor de vergunning van de vijver liggen. Ik geloof dat ze denken dat wij een pretpark gaan opzetten of zo? Terwijl wij slechts de natuur de ruimte willen geven. Maar dat wordt niet door iedereen geapprecieerd, vooral diegenen die aan monocultuur vasthouden.

De lokale overheid is bij tijd en wijle niet alleen onduidelijk over wat wel en niet mag, maar ook tegenstrijdig. Waar de ene afdeling barricades opwerpt, ziet de andere afdeling een kans voor herstel van het cultureel erfgoed. Gelukkig zit er ook wel eens mee en hebben we voor een deel van de groenvoorziening subsidie gekregen van de provincie Gelderland en de gemeente Buren.

De Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een subsidievoorstel uitgewerkt, passend in ons plan, met ca. 2500 bomen en struiken die van oorsprong in het rivierenlandschap thuishoren. De groenvoorziening wordt een mix van hoogstamfruit als appel, peer, kers, pruim en walnoot met vooral veel oude rassen. En daarnaast bomen en struiken als meidoorn, sleedoorn, de Gelderse roos, wilg, es, els, vlier en hazelaar.

Op 3 maart 2016 is uiteindelijk gestart met de aanleg van de paddenpoel met beschuttingswal, het graven van de vijver met een dierenverblijfplaats en de aanleg van een wal om de westenwind te dempen. Op 23 maart is het grondwerk voltooid. Ondertussen werden op 12 maart 2016 de bomen en struiken geleverd, waar we als een haas mee aan de slag zijn gegaan om alles op tijd de grond in te krijgen voordat het voorjaar losbarst.

Jolanda en Matthijs planten de eerste boom

Wereldwijd zijn of worden diverse permacultuurprojecten aangelegd, dat is niet nieuw meer. Wat ons project bijzonder maakt is dat we het uitvoeren met de vegetatie die van nature in het rivierenlandschap aanwezig is. Maar echt opmerkelijk is de filosofie van permacultuur en met name het economisch aspect ervan dat totaal anders is dan we gewend zijn, vooral in het huidige tijdsgewricht waarbij het economisch rendement leidend is.

De laatste maanden is ons regelmatig gevraagd wat ons ‘verdienmodel’ is. Als bedrijfskundige zou ik daar een klip en klaar antwoord op moeten kunnen geven. Maar dat is er niet! Voorlopig is de investering die wij doen hoog en of we die ooit terugverdienen is nog maar de vraag. Ons doel, leg ik dan uit, ligt op een veel hoger plan en valt buiten ieder denkbaar economisch model, wat vooral veel fronsende wenkbrauwen oplevert. Met het permacultuurproject voegen wij waarde toe waarvan wij op dit moment nog niet goed kunnen vaststellen hoe hoog die is. Vergelijk het met een kunstenaar die vooraf ook niet weet wat zijn werk waard is, net zo lastig is vast te stellen wat natuur waard is.

Wij kunnen ons vinden in de filosofie en de doelstelling van een permacultuurlandschap en zijn overtuigd dat er een tegenbeweging moet komen tegen de monocultuur in de landbouwsector. Op deze manier doorgaan put niet alleen de grond uit maar levert ook problemen op ten aanzien van het gebruik van fossiele brandstof en het overschot aan afval en meststoffen. Verdergaande schaalvergroting en de natuur als onuitputtelijke bron van economisch gewin beschouwen, maakt op den duur onze planeet onleefbaar.

Willen we ons in de toekomst verzekeren van een gezond milieu, een vruchtbare aarde en de zekerheid dat het klimaat niet verslechtert dan zullen we actie moeten ondernemen. Via de politiek heb ik zaken proberen te veranderen, maar dat heeft nog een lange weg te gaan en daar wil ik niet op wachten, dus rest mij maar een oplossing: Ik verander de wereld door bij mijzelf te beginnen. Doe je mee?

Het land begin maart 2016

De wal aan de westkant

Het land eind maart 2016

De paddenpoel vanaf de wal

Pootgoed

Pootgoed

Vijver met daarachter de wal en paddenpoel

Het permacultuur project vordert gestaag

Afgelopen week is het graven van de vijver afgerond. Daarmee is het totale grondverzetwerk gereed. De mannen van het grondbedrijf zijn creatief geweest en hebben er iets moois van gemaakt. De vijver evenals de paddenpoel zijn niet recht toe recht aan gegraven maar hebben een organische vorm. De paddenpoel met beschutting, de vijver en de wal aan de westkant, wat uiteindelijk moet uitgroeien tot een blotevoetenpad, zijn hiermee gerealiseerd.

De vijver is gereed

Wat rest is de vergroening van het totale landschap, ook nog een behoorlijke klus. De bomenaanplant vordert maar gaat langzaam. De weersomstandigheden zijn ook niet altijd even gunstig. De winter was vooral erg nat en dan is het lastig graven in de klei. Hoewel kleigrond zeer vruchtbaar is waardoor vooral fruit het hier goed doet, is het ook een grondsoort die zeer weerbarstig is. Als klei te nat is kan je er niets mee dan wordt het een compacte ondoordringbare massa dat ook nog eens overal aan blijft plakken. Een wandeling door natte klei levert minstens een kilo klei onder je laarzen op en dat is lastig lopen weet ik maar al te goed.

Inmiddels zijn nagenoeg alle hoogstamfruitbomen aangeplant. We hebben een fraai assortiment aan soorten en rassen. Van de verschillende rassen aan kersen, pruimen, appels en peren hebben we veelal maar een enkele boom waardoor een diversiteit ontstaat die je maar zelden aantreft. We hopen daarmee het cultuurerfgoed van het Betuwse landschap in ere te herstellen en te behouden voor de toekomst.

Een permacultuurlandschap in betuwse stijl bestaat nog niet, daar ligt nog een enorme uitdaging. Of is het slechts terugkijken naar hoe het vroeger was? Tenslotte streeft de aanleg van een permacultuurlandschap zelfvoorzienendheid na, als ook een landschap waarvan geleefd kan worden. Iets wat in het verleden ook al bestond en al eeuwen wordt nagestreefd. Op zich niets nieuws dus.

 

De kinderen op verkenning

Het laatste werk aan de vijver

De wal aan de westkant

Machines aan het werk

Machines aan het werk

Diepe sporen in de klei

Hoogstamfruit met daarachter de laatste graafwerkzaamheden

 

 

Dankzij subsidie en vrijwilligers

Voor ons permacultuurproject hebben wij via Stichting Landschapsbeheer Gelderland subsidie gekregen van de provincie Gelderland en de gemeente Buren. De subsidie vond plaats in natura in de vorm van bomen en planten, waarvoor wij zelf ook een bedrag betalen. Daarnaast moeten wij zelf zorgdragen voor de aanplant, de verzorging en het toekomstig onderhoud zoals het snoeien van de bomen.

Een deel van de vrijwilligers

Afgelopen weekend is al het plantgoed in een keer geleverd, natuurlijk veel te veel om ineens de grond in te krijgen. Daarom hebben wij op diverse plekken hulpvragen uitgezet, zodat alles voor het eind van de winterperiode in de grond staat. Gelukkig was een journalist uit de regio ons welgezind en schreef een mooi artikel in de lokale krant Stad Buren. We kregen er veel reacties op.

Met een geweldige groep vrijwilligers zijn ca. 50 hoogstam fruitbomen de grond in gegaan. Ondanks de inspanning was het een reuze gezellige activiteit. Om dit soort dingen gezamenlijk aan te pakken geeft zoveel energie. Ook het komende weekeinde gaan we nog verder met de aanplant, ook daarvoor kunnen we hulp gebruiken. Dus iedereen die het leuk vindt om met de natuur bezig te zijn is van harte uitgenodigd.

Vrijwilligers bedankt!

Nogmaals wil ik hierbij alle vrijwilligers die het mogelijk hebben gemaakt dat de hoogstam fruitbomen op een goede manier zijn aangeplant heel hartelijk bedanken. Wil je ook meehelpen laat het ons dan weten. Je bent van harte welkom.

 

Nog even recapitulerend op een rij waar ons project over gaat:

Wat is permacultuur

Permacultuur is een manier van landbouw bedrijven, overgewaaid uit Australië, waarvoor geen fossiele brandstoffen nodig zijn. Door de inrichting en samenstelling van het landschap moet een zelfvoorzienend eetbaar landschap ontstaan. Het is de tegenbeweging van de monocultuur en biedt ruimte aan een variëteit van planten en dieren die zodanig bij elkaar gebracht worden dat een ecologische kringloop ontstaat, dat ook nog eens met minimale menselijke inspanning zichzelf in stand kan houden. Permacultuur is afgeleid van Permanent Culture.

Permacultuur in de Betuwe

Wat ons project uniek maakt is dat de permacultuurfilosofie wordt toegepast op de vegetatie die van nature in het Rivierenlandgebied aanwezig is. Naast hoogstamfruit worden knotwilgen aangeplant, een paddenpoel aangelegd, houtwallen gecreëerd en zal ook een meidoornhaag met authentiek vlechtwerk worden aangelegd ter vervanging van prikkeldraadhekwerken. Hiermee worden cultuurhistorische waarden van de regio in ere hersteld.

Subsidieaanvraag

Met medewerking van Wim Kusters van de gemeente Buren en Saskia Bemer van Stichting Landschapsbeheer Gelderland is in het najaar van 2015 een subsidievoorstel uitgewerkt. Op 12 maart 2016 zijn de bomen en struiken geleverd waarmee een begin gemaakt wordt met de inrichting van het landschap.

Natuurbeleving met een blotevoetenpad

Met het plan willen we een bijdrage leveren aan een toekomst van onze kinderen door de ecologische voetafdruk te verlagen, de biodiversiteit te vergroten en het contact met de natuur te herstellen. Het uiteindelijke doel van het permacultuurplan is om geheel zelfvoorzienend en energieneutraal te worden, dat wil zeggen volledig leven van wat de eigen grond biedt rekening houdend met een minimale ecologische voetafdruk. Daarnaast willen wij de overvloed die ontstaat delen met andere mensen.

Naast de uitdaging om zelfvoorzienend te worden, zal ook ruimte zijn voor onderzoek en educatie maar ook heel nadrukkelijk krijgt de natuurbeleving een plaats, vooral daar waar het kinderen betreft. Voor de natuurbeleving zal een blotevoetenpad worden aangelegd. Ook zal kennisoverdracht plaatsvinden omtrent de voedselvoorziening via de eigen moestuin, waarin ruimte is voor vergeten groenten.

Geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest

Alles wat we nu al doen op eigen terrein is volledig biologisch-dynamisch. Er wordt niet gewerkt met chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest omdat voldoende natuurlijke middelen beschikbaar zijn. Ook hierdoor wordt voorkomen dat fossiele brandstoffen nodig zijn.

Dieren zullen ook deel uitmaken van de inrichting van het plan zoals varkens, kippen, schapen en geiten. Dierenwelzijn neemt hierbij een belangrijke plaats in. Zowel planten als dieren krijgen de tijd om te groeien om een zo hoog mogelijke kwaliteit te verkrijgen. Niet alleen ten behoeve van de consumptie maar ook voor de natuurlijke balans van het systeem.

Ons motto

Het motto van ons project is: “Het is onze ambitie om een duurzame samenleving te ontwikkelen waarbij alle leven op aarde van mensen, dieren en planten gerespecteerd wordt.”

 

Hierbij een overzicht van de geweldige mensen die hebben bijgedragen aan het planten van de bomen en struiken. In willekeurige volgorde (en niet allemaal op de foto): Laurens, Peter, Anita, Gerard, Ellen, Adri, Marijn, Joren, Jannes, Jan, Iwanjka, Marije en natuurlijk niet te vergeten Mats.

Er wordt hard gewerkt

 

 

 

Wat de boer niet kent…..

Inmiddels woon ik al weer 13 jaar op het Betuwse platteland. Ik voel mij hier helemaal thuis. Toch is het leven hier niet altijd makkelijk. De cultuur is anders dan wat ik gewend ben. Ik ben opgegroeid in en om Amsterdam en kan mijn afkomst niet verbloemen. Als ik het ergens niet mee eens ben of als ik iets wil weten dan ga ik het gesprek aan of vraag er naar. Helaas wordt dat hier niet altijd op prijs gesteld.

Foto: Studio Baard

De cultuur van de Betuwe is dat je elkaar met rust laat en niemand aanspreekt op zijn of haar gedrag, hoe verkeerd die ook is. Als dat gebeurt dan gaan de luiken dicht, stokt elke vorm van communicatie en heb je er een vijand bij. Heel jammer vind ik dat want ik geloof in transparantie en dialoog. Zelfs als ik dit bespreekbaar maak wordt er gekeken alsof men water ziet branden. Mensen zijn zich hier totaal niet van bewust.

Vernieuwing is ook niet iets waar de gemiddelde Betuwenaar warm voor loopt. Zoals het altijd gegaan is ging toch goed, dus waarom zullen wij het anders doen? Dus als je zoals ik iets wilt veranderen dan wordt dat met argusogen bekeken en bekritiseerd. Zo ook mijn permacultuurproject. Ik hoor mijn omgeving denken: “Wat weet zij daar nu van?” Misschien wel omdat “ik niet van hier ben” of is het omdat ik uit de stad kom. Maar wat de meesten niet weten is dat ik uit een boerenfamilie kom en er heel wat van af weet.

Al mijn hele leven ben ik geconfronteerd met het agrarische leven en heb ik zelf een passie voor de natuur. Je leest eens een artikel in de krant of een tijdschrift, kijkt filmpjes op internet, slaat er een boek op na en gebruikt je boerenverstand. Juist omdat ik niet zelf groot gebracht ben op het platteland zie ik ook hoe zaken anders zouden kunnen. Daar heb ik in mijn familie ook geregeld boeiende gesprekken over gevoerd. Maar iemand die zijn hele leven niet anders gewend is overtuig je niet zo snel, weet ik uit ervaring.

Wat ik echter uitermate hinderlijk vind is dat de mensen hier in mijn omgeving zich wel met mijn project denken te moeten bemoeien. Daarmee laat men een zeer intolerante houding zien, vooral naar mensen die “niet van hier” zijn. Onbekend maakt onbemind dat is wel duidelijk. Allerlei spreekwoorden zijn hier van toepassing en komen niet voor niets uit de agrarische sector. Inmiddels ben ik wel gewend dat mijn vooruitstrevende ideeën niet altijd worden gewaardeerd. Ik had al de grootste moeite mijn man, ook een geboren Betuwenaar, te overtuigen van de waarde van permacultuur. Gelukkig is hij nu om en misschien nog wel een grotere voorstander dan ikzelf. Hij ziet de waarde er inmiddels ruimschoots van in, nu de rest van mijn omgeving nog.