De wet is op voorhand voor GMO boeren – Dag 284

De Amerikaanse innovatieve biologische boer Joel Salatin reist de hele wereld over om zijn manier van werken onder de aandacht te brengen. Zo ook in Australië. Hij wordt daar geïnterviewd door Pip Courtney van de agrarische Tv-zender ABC Landline en doet een aantal prikkelende uitspraken. Ik raak altijd weer enorm geïnspireerd als ik hem hoor spreken.

In Australië heeft een biologische agrariër zijn buurman aangeklaagd omdat die genetisch gemanipuleerde zaden (GMO) gebruikt die overwaaien en het gewas van de biologische boer besmetten, waardoor deze zijn certificering verloor. In de VS, zegt Salatin, zijn de rechters op de hand van de GMO boeren. De traditionele boeren die massaal hun heil zoeken bij GMO willen absoluut geen marktaandeel verliezen en zetten met behulp van een grote lobbymachine, mede gefinancierd door de GMO-bedrijven, de tegenaanval in.

Joel Salatin

Salatin laat zich echter totaal niet uit het veld slaan door de traditionele bedrijven en gaat zijn eigen weg. Daar waar de agrarische sector in samenwerking met de GMO bedrijven al 15 jaar bezig zijn over te schakelen op monoculturen om de wereldvoedselproductie op te voeren, werkt Salatin juist de andere kant op. Hoe meer diversiteit hoe succesvoller zijn boerenbedrijf. Hij heeft een manier van werken gevonden waarbij de natuur zijn gang kan gaan, er voldoende voedsel geproduceerd wordt en dat gecombineerd met een businessmodel waardoor voldoende inkomen wordt genereerd. Inmiddels heeft hij emplooi voor ca. 20 fulltime personen en weet zijn voedselproductie ook zeer succesvol op te voeren. Hij is er van overtuigd dat op zijn manier van werken de voedselproductie ook toereikend kan worden voor de groeiende wereldbevolking.

Hij reist met name de wereld over om de boodschap te verkondigen om generaties met elkaar te verbinden. Er zijn vooral oudere boeren die willen stoppen met hun bedrijf maar geen opvolger hebben. Daarnaast zijn er de jongere boeren die geen geld hebben om te investeren in een eigen stuk grond en boerderij. Salatin brengt beide generaties bij elkaar en laat zien dat op basis van een innovatief businessmodel de samenwerking kan worden bevorderd en de productie voor de toekomst zo ingericht kan worden dat de jonge boeren geleidelijk aan het bedrijf overnemen en de oudere generatie van een goede oude dag te voorzien. Een win-winsituatie dus.

Bekijk hier zelf het interview.

 

 

De boerderij van de toekomst – Dag 224

Voedsel is de meest fundamentele behoeft van de mens, ook al staan we daar niet iedere dag bij stil. Als de boeren niet meer in staat zijn om voedsel te produceren dan hebben wij een probleem. En dat het een probleem aan het worden is staat wel vast. Grond is schaars en daarom duur. Dit gegeven maakt het bijna onmogelijk voor jonge boeren om een boerenbedrijf te starten of over te nemen omdat de investeringen te hoog zijn. Dat is een dilemma wat doorbroken moet worden.

Melkrobot (foto: Wikipedia)

Veel oudere boeren hebben geen opvolger omdat de kinderen hebben gezien hoe zwaar het werk is. Toch is ook de agrarische sector een innovatieslag aan het maken. De automatisering heeft ook hier positieve effecten. Zo zien we bij de melkveebedrijven de melkrobot zijn intrede doen zodat de boeren niet meer voor dag en dauw op hoeven om de koeien te melken, dat doen de koeien gewoon zelf op het moment dat ze daar behoefte aan hebben.

Ook op het gebied van samenwerking zien we steeds meer mogelijkheden ontstaan. Een boer hoeft niet perse zelf grond te bezitten, maar maakt gebruik van grond van derden. De nieuwe generatie jonge boeren zijn innovatief, coöperatief en bereid om samen te werken. De wereld om ons heen verandert razendsnel dus waarom niet het agrarische vak?

De innovatieve Amerikaanse boer Joel Salatin, waarvan ik al meer filmpjes heb laten zien, heeft daar ook een duidelijke mening over (zie zijn filmpje onderaan). Hij voorziet niet alleen meer coöperatieve boerenbedrijven waarbij de grond niet per definitie in eigendom is, maar ook in de mobiliteit van de boerenactiviteiten. En dat heeft nog een ander voordeel, doordat boeren gebruik maken van verschillende stukken grond wordt grond meer divers gebruikt en dat heeft weer positieve effecten op de vruchtbaarheid van de grond.

Als we stil blijven staan bij de manier waarop we het altijd gedaan hebben zal er geen nieuwe generatie boerenbedrijven ontstaan. Er zijn nieuwe visies op het bedrijven van landbouw, zoals de permacultuur. Er zijn veranderende ideeën over voedsel en hoe dat tot stand gebracht kan worden. Er is technologie voor handen om het werk te vergemakkelijken. De bedrijven van de toekomst in het zakenleven zijn netwerkbedrijven, waarom zou dit niet gelden voor de traditionele agrarische sector? En er zijn oudere boeren die met hun bedrijf in zijn maag zitten. Voeg dit alles samen en de boerderij van de toekomst doet zijn intrede.

Joel Salatin geeft jonge boeren de volgende tips mee:
• Werk samen met boeren die te oud zijn om te vernieuwen en leer daar het vak;
• Steek je niet (teveel) in de schulden;
• Zorg eerst voor je eigen energie, water en voedselvoorziening;
• Krijg gevoel bij wat het land te bieden heeft;
• Ga op zoek naar producten die snel wat cashflow kunnen genereren;
• Doe het langzaam, kwaliteit voor kwantiteit;
• Leef sober en bouw een leven voor jezelf op.

Vervolg op deze film vindt je hier.

De essentie van de kip en het ei – Dag 181

Wij zien onszelf als een afgescheiden onderdeel van een gefragmenteerde samenleving en we zien onszelf niet alleen zo maar we beschouwen alles op die manier. Dit heeft effect op ons denken en handelen, effect op onze gezondheid, effect op ons eten, effect op hoe wij omgaan met de natuur en op hoe wij omgaan met anderen. De visie die daaruit voortgekomen is zegt ons dat we zo snel mogelijk een zo groot mogelijke hoeveelheid producten moeten produceren tegen een zo laag mogelijke prijs. Toch voelen wij ons daar vaak niet gemakkelijk bij en ergens in ons achterhoofd kriebelt voortdurend dat gevoel dat het anders moet kunnen. Maar hoe dan?

Door te denken dat wij afgescheiden zijn van alles om ons heen maakt ons dat we gevangen zitten in een tredmolen waar we haast niet uit kunnen stappen. Toch kan dat. Om te beginnen moeten we onszelf zien als onderdeel van een groter geheel waarbij ons handelen effect heeft op alles om ons heen. Zodra we dit beseffen zullen we in staat zijn een nieuwe weg in te slaan. En op het moment dat we vertrouwen op onze goede intenties uitgaande van respect voor de natuur en alles wat er op leeft dan hebben we het begin van ons eigen succes in handen.

Joel Salatin een van de meest innovatieve agrarische ondernemers ter wereld vertelt een bijzonder verhaal. Hij laat ons zien dat zodra we de essentie der dingen inzien – of het nu de essentie van de kip en het ei is of de essentie van het varken – ons leven zal veranderen. De manier waarop hij zijn Polyface Farm in Swoopy, Verginia heeft opgezet, gebaseerd op de permacultuur principes, toont aan dat succes in onszelf zit en in onze houding ten opzichte van de wereld om ons heen.

 

Zo groen als gras – Dag 118

De laatste paar weken heeft iedereen het ineens over gras. Iets gewoner dan gras bestaat niet. Het is er altijd en overal (althans in ons klimaat) en het valt gewoon niet meer op dat het er is. Er wordt op gespeeld en gesport. Je kunt er met blote voeten over lopen (als je er tenminste niet allergisch voor bent), je kunt er op zitten en natuurlijk heerlijk languit op liggen want het is lekker zacht. De meeste tijd van het jaar is het mooi groen van kleur en vooral na een regenbui ziet het er altijd helder en fris uit. Voor mijn partij De Groenen is het ook al niets bijzonders want ons partijblad heet Gras. En nu ineens heeft iedereen het erover.

Begin mei was de Amerikaanse innovatieve agrariër Joel Salatin in Nederland. Helaas kon ik niet bij een van zijn lezingen zijn, te druk met campagne voeren. Maar zijn belangrijkste boodschap is dat koeien gewoon gras moeten eten, daar zijn ze op gebouwd dus waarom zou je ze wat anders voeren. Het is verspilling om koeien maïs te voeren, want dat geeft extra bewerkingen die extra energie kosten en eigenlijk niets extra’s opleveren. Maïs kan wel door mensen gegeten worden, gras niet.

De boeren zijn altijd druk met gras. Maaien, schudden, wiersen, inpakken of inkuilen en bemesten voor de volgende groeispurt en dan begint het proces van voren af aan. In de winter groeit gras namelijk niet, onder bepaalde temperatuur stokt de groei. Daarom wordt gras geoogst en tot hooi verwerkt om het vee in de winter toch te kunnen voeden.

Vorige week had Wouter Klootwijk in zijn tv programma “De wilde keuken” van de VPRO het ook al over gras. Hij ging op zoek naar de eetbaarheid van gras. Ons lichaam is niet geschikt om de grasvezels te verteren. Toch eten we dagelijks gras doordat we kaas eten, maar ook ons brood is gras, want graan is gewoon gras. In de Raw Food methode wordt wel een bepaalde grassoorten gebruikt, namelijk tarwegras, maar dan wordt het tot sap geperst.

Twee weken geleden tijdens de ledenvergadering van de Vereniging Basisinkomen waar ik lid van ben was ook Robin Ketelaars, de webmaster van de vereniging, aanwezig. Hij is altijd herkenbaar aan zijn aparte kledingkeuze, deze keer droeg hij geweldige groene schoenen van koeienhuid. Ik kon het niet laten die op de kiek te zetten.

 

De kippentractor – Dag 114

Hoe we de grond vruchtbaar kunnen krijgen zonder grote machines te gebruiken laat de Amerikaanse agrariër Joel Salatin zien met zijn kippentractor. Daarnaast is deze kippentractor nog enorm diervriendelijk ook. Salatin experimenteert op zijn eigen boerenbedrijf de Polyfacefarm in Virginia met methoden die ook te vinden zijn in de permacultuur.