Wat eten we vanavond?

Dit is de meest gestelde vraag in ons gezin. “Eten we nu al weer snijbonen!” zei mijn zoon vanavond. “Ja, we eten weer snijbonen. Niets mis mee toch?” “Maar gisteren aten we ook al snijbonen”, argumenteerde hij. “Dat klopt”, zei ik, “maar toen was het een ander gerecht.” “Ik heb genoeg van de snijbonen, we eten altijd hetzelfde”, klaagde hij.

Snijbonen uit eigen tuin

Nu is dat wat kort door de bocht, want we eten heust niet iedere dag snijbonen, maar soms is eten uit de moestuin niet altijd even makkelijk. De oogst komt in golven. Als iets klaar is om geoogst te worden dan is het ook ineens veel. Dat herinner ik mij al van vroeger toen mijn grootvader een moestuin had. Dan kregen wij een zak sperziebonen en aten we een hele week sperziebonen.

Toch biedt onze moestuin veel meer dan alleen snijbonen dus eten we ook geregeld andere groenten. En van kinds af aan vinden ze snijbonen al lekker, dus het is niet de weerzin tegen snijbonen maar tegen de frequentie. Toch proberen we er iedere keer weer een ander gerecht van te maken. De ene dag gewoon met aardappelen en vis of vega, de andere dag als bijgerecht bij Indonesisch en de volgende dagen in een omelet of een pastasaus.

Nu zijn het snijbonen, vorige maand de peultjes en de spitskolen, de maand daarvoor bakken met sla en de volgende maand komen de pompoenen al weer los. Tussendoor hebben we nog snijbiet, rode biet, tomaten, courgettes, uien en aardappelen die we per keer uit de tuin halen. De paprika’s en de aubergines doen het dit jaar niet zo goed. Voordat we ze kunnen oogsten hebben de slakken ze al uitgehold. Volgend jaar weer een kans.

De kinderen zijn niet altijd even tolerant als het om eten uit de tuin gaat. Soms ergert het mij, maar meestal negeer ik het met de gedachte dat het pubers zijn die graag willen provoceren. En ik weet zeker dat ze later nog vaak zullen terugdenken aan het eten uit eigen tuin. Misschien beginnen ze dan zelf wel een moestuin.  🙂

 

Plastic soep

Willen we iets veranderen aan ons gedrag of levensstijl dan is het heel effectief om bij kinderen te beginnen. Hoewel ik behoorlijk milieubewust ben hebben mijn kinderen mij door de jaren heen toch geregeld ergens op gewezen waar ik mij eigenlijk helemaal niet van bewust was. Als de school er op een ludieke aanstekelijke manier mee omgaat dan blijft het hangen en komen ze thuis met de verhalen.

Vogel vol plastic

Zo gaf ik onlangs weer een gastles op de plaatselijke basisschool over duurzaamheid. Altijd leuk om te doen. Ik vertel dan ook over de afvalberg die we met z’n allen produceren. Vandaag was het kinderprogramma Klokhuis goed bezig met het onderwerp “Zwerfafval”. Een groepje kinderen ging onder leiding van een milieudeskundige op zoek naar zwerfafval op het strand. Een berg vol afval waaronder veel plastic was het resultaat. Vooral touwen, doppen van flessen en ballonnen met plastic draad eraan worden veel gevonden.

Plastic op het strand

Plastic is funest voor het milieu. Plastic valt heel langzaam uiteen in hele kleine stukjes die uiteindelijk ergens in de maalstromen van de oceanen worden meegezogen totdat er een plastic soep ontstaat van enorme omvang. Dieren zien het verschil niet tussen plankton, een visje of iets anders eetbaars en plastic. Op internet zijn veel foto’s te vinden van dieren die het eten van plastic niet overleefd hebben. Heel treurig om te zien.

Gelukkig is er geregeld aandacht voor de plastic afvalberg die we met z’n allen produceren, maar het kan altijd beter. Iedereen heeft daar zijn eigen verantwoordelijkheid in. De producent die minder plastic moet verwerken, de consument die minder plastic moet kopen en de onverantwoordelijke burger die zijn plastic niet zomaar op straat moet achterlaten. En als we er geregeld bij stil staan helpt dat mee om de afvalberg te verkleinen en de plastic soep te verminderen. We kunnen er allemaal wat aan doen.

Hier kun je de aflevering van Klokhuis bekijken.

 

Minder reclame voor snoepgoed

Hè hè eindelijk weer eens wat positief nieuws in de media. Foodwatch neemt actie tegen de kindermarketing. Door een handtekeningenactie te starten wil ze voorkomen dat kinderhelden als lokkertje gebruikt worden op snoepgoed. Al jaren smeken ouders om minder reclame op en voor snoepgoed. Door deze op kinderen gerichte reclame wordt het voor ouders bijna onmogelijk om de aankoop van snoepgoed te negeren. Niet toegeven in de winkel betekent blèrende kinderen die je het boodschappen doen nagenoeg onmogelijk maken.

Vorig jaar al kwam Foodwatch met een rapport over de gevolgen van kindermarketing op de gezondheid van kinderen. In de welvarende landen begint obesitas een steeds groter probleem te worden voor de volksgezondheid waardoor de druk op kosten van de gezondheidszorg steeds verder toenemen. Met een burgerinitiatief probeerde Foodwatch de politiek te bewegen om stappen te nemen. Hoewel de actie met 20.000 handtekeningen succesvol was werd het benodigde aantal van 40.000 handtekeningen niet gehaald waardoor het onderwerp in de Tweede Kamer niet verder kwam dan een aantal Kamervragen.

De voedselindustrie is mede verantwoordelijk voor de obesitasepidemie, hoewel ze dat zelf voortdurend ontkennen. “De mens heeft immers een vrije wil en een eigen keuze”, benadrukken ze. Door marketing te richten op kinderen proberen de voedingsproducenten al heel vroeg de kinderen aan zich te binden. De vraag die daardoor ontstaat is in hoeverre mensen daardoor nog een vrije keuze hebben? Foodwatch geeft niet op en richt zich nu tegen de fabrikanten en tegen de makers van televisieprogramma’s zoals Studio 100 die hun kinderhelden als Mega Mindy, Kabouter Plop, K3 en Maya de Bij “uitlenen” aan de voedingsindustrie.

Het zijn kleine stapjes die moeten leiden tot een verbod op reclame voor ongezonde producten, om zo gedragsverandering tot stand te brengen. Alles om de toekomst van onze kinderen veiliger te maken en daarmee de volksgezondheid verbeteren en de kosten voor de stijgende gezondheidszorg in de hand te houden. Maar de macht van de voedingsindustrie en met name de suikerlobby is groot. Vaak is het twee stappen vooruit en een stap achteruit. Want de voedingsindustrie weet inmiddels ook de online consument via internet te bereiken.

Voor mijn kinderen is het te laat. Ik heb niet kunnen voorkomen dat de kindermarketing mijn kinderen wist te beïnvloeden. Ze hebben heel wat Kabouter Plopkoekjes genuttigd. En voor pubers liggen weer andere verlokkingen in de schappen van de supermarkt. Het lijkt wel of de energiedrankjes altijd in de aanbieding zijn. Of is dat verbeelding? Het enige dat mij rest is waar mogelijk wijzen op de gevolgen van ongezonde voeding. Zucht.

Doe mee met de handtekeningenactie, dan doen we allemaal wat.

 

Energiedrankjes en de macht van de industrie – Dag 341

Bij ons in de supermarkt zijn geregeld energiedrankjes in de aanbieding. En dan niet een of twee met korting maar 24 blikjes op een tray met fikse korting. Ik sprak de supermarktmanager er vorige week op aan. Hij keek mij wat verbaasd aan en zei: “Goh mevrouw, u bent de eerste die daar over begint”. Op mijn beurt keek ik hem verbaasd aan: “Ben ik dan de enige moeder met hart voor haar kinderen?” was mijn antwoord. Hij kon er niets aan veranderen het zit in het assortiment dat hij geleverd krijgt.

Nu kan ik dus gewoon voortaan naar een andere supermarkt gaan, maar dat lost weinig op, want al die supermarkten verkopen dit. En ik koop het niet, maar mijn kinderen wel. Ondanks dat ze weten dat ik energiedrankjes niet fijn vind, hebben ze eigen geld en lopen ze los in de wereld rond. Maar nog belangrijker de vriendjes kopen het en de groepsdruk is te groot om er niet aan mee te doen.

Ik zou willen dat dit soort energiedrankjes onder de alcoholwet vallen. Maar in plaats van alcohol zit er cafeïne dus wat is het probleem? Ook niet fijn natuurlijk, want na het nuttigen van een paar blikjes beginnen ze daar al behoorlijk van te stuiteren. Het blijft namelijk niet bij een blikje, tenslotte moet die tray van 24 blikjes op, want ermee thuiskomen is ook geen optie. In een blikje van 250ml zit al 80mg cafeïne waarvan gezegd wordt dat dit de maximaal aanbevolen hoeveelheid betreft voor kinderen van 10 tot 12 jaar. Zie hier de discrepantie.

De energiedrankjes bevatten uiteraard ook nog eens heel wat suiker. Ze heten niet voor niets energiedrankjes. Maar helaas is dat maar energie van korte duur. Uit onderzoek blijkt dat deze drankjes nadelige effecten hebben en hoofdpijn, misselijkheid, gejaagdheid en slapeloosheid kunnen veroorzaken. Naast cafeïne zitten er namelijk nog meer stoffen in die energie moet bevorderen, zoals taurine een stofwisselingsproduct waarvan de hoeveelheid bij jonge kinderen ook moet worden beperkt.

Al in 2012 pleitte de GGD voor een verbod van de verkoop van energiedrankjes in de supermarkt. Ze zijn te makkelijk verkrijgbaar, te vinden bij de frisdranken in nagenoeg iedere supermarkt en daardoor kan al snel de maximaal aanbevolen dosering worden overschreden. Minister Schippers echter vond het te ver gaan om de energiedrankjes te weren uit de supermarkt. Er moest volgens haar gewoon een waarschuwing op het blikje komen. Maar ja, weet minister Schippers dan niet dat de jeugd van tegenwoordig niet meer leest? En als ze het al lezen dat ze het gewoon negeren, omdat het gewoon lekker is. Tja wat moet je dan als bezorgde moeder die als eenling komt klagen bij de supermarktmanager?

 

Jongeren en pubers eten ongezond – Dag 322

Vandaag kwam ik een artikel tegen met de bovenstaande titel. Ik dacht dat ik de enige was en dat alleen mijn kinderen slechte dingen eten. Want ja wanneer zie je nu andere kinderen? Als wij vriendjes over de vloer krijgen dan eten zij gewoon wat de pot schaft, zonder commentaar. Die zijn dit eten dus gewend, denk je dan. Maar dat klopt natuurlijk niet, dat weet ik ook wel. Ze durven er gewoon niet voor uit te komen. En mijn zonen weten ook wel wanneer ze vriendjes meenemen. Dat wordt goed voorgekookt in de trant van “die lust dit niet” en “die eet graag dat”.

Morgan Spurlock

Uit het artikel lees ik dat het niet cool is om groente en fruit te eten als puber, dat tast je imago aan. Ik begrijp heel goed dat ze liever een broodje worst eten in de schoolkantine. Maar wat ik niet begrijp is waarom ze thuis niet gewoon eten wat wij goed voor ze vinden? Die vriendjes staan toch niet over hun schouder mee te kijken, dus kan het ook niet schadelijk zijn voor hun imago?

De school van mijn kinderen werkt redelijk mee aan gezond eten, maar het kan altijd beter. Deze week werd aandacht besteed aan “Serious request” en kon er op school geluncht worden voor 6 euro voor het goede doel. Mijn jongste zoon die (nog) niet zo’n last heeft van imagoproblemen vond de lunch maar matig, vooral de prijs – prestatieverhouding was beneden peil. Het brood was niet zo lekker als thuis en verder was het niet zo bijzonder.

De tips die in het artikel staan kan ik niets mee. De film ‘Supersize Me’ waarin de documentairemaker Morgan Spurlock een maand lang alleen maar bij McDonald’s eet hebben wij gezien. Dat zijn ze al weer vergeten zodra het logo van McDonald’s in beeld komt. Dat werkt dus niet. Dat ze meer moeten bewegen gaat voor onze kinderen ook niet op, ze zitten in een speciale sportklas en zijn altijd met sport bezig. Het zijn lange dunne jongens. En voedingssupplementen toedienen daar trappen ze niet in. Dat weigerde ik overigens vroeger ook. Wij kregen vroeger een lepel levertraan, later gevolgd door handige rode pilletjes. Ik stopte die gewoon weer terug in de pot.

Bekijk hier de 7 minuten trailer van Supersize Me.

De volledig film Supersize Me is ook te bekijken via de volgende link.

 

Wat eten kinderen wereldwijd voor ontbijt – Dag 267

Een geweldig artikel uit de New York Times getiteld “Rise and Shine – What kids around the world eat for breakfast” kwam onlangs voorbij, dat wil ik je niet onthouden. In het artikel wordt getoond wat kinderen van over de hele wereld ’s morgens eten. De culturele verschillen zijn groot. Mijn oog viel vooral op de volle tafel van het kind uit Istanbul. Hoe krijg je dat in hemelsnaam allemaal op zo ’s morgens vroeg? Ik zal mij vast geestelijk voorbereiden want binnenkort ga ik zelf naar Istanbul.

Foto: NY Times: Doga Gunce Gursoy, 8 years old, Istanbul

Mijn oudste zoon eet ’s morgens het liefst cornflakes met melk. Hij is voor 90% verantwoordelijk voor de melkconsumptie in ons huishouden. Daarna eet hij nog een paar boterhammen met allerlei zoetigheid. Minstens 1 keer per week – anders wordt het wel erg vervelend (voor mij dan) – geef ik aan dat hij allemaal snelle suikers naar binnen zit te werken en dat hij daar snel weer honger van krijgt. Naar mate ik meer geïnformeerd raak over de gevolgen van suiker en mais worden de preken informatiever en met cijfers onderbouwd. Maar zo ’s morgens vroeg heeft hij waarschijnlijk zijn oren uitgezet, want er verandert niets.

Toch gedijt hij er goed op want hij is het afgelopen jaar zeker 10 cm gegroeid. Hij moest een nieuw paspoort en de ambtenaar concludeerde zeer opmerkzaam dat hij een halve meter gegroeid was sinds zijn vorige paspoort. Hij is nu 14 jaar en 180 cm lang. Qua lengte is hij mij al ruim een jaar voorbij. Nu kan zijn lengte niet alleen aan voeding gerelateerd worden, want lengte zit in de familie. Veel mannelijke familieleden zijn tussen de 190 cm en 2 meter lang.

Onze jongste, ook op weg een lange jongen te worden, eet ’s morgens vooral muesli met rozijnen. Hij neemt vooral over wat mijn man en ik het liefst eten. Voorbeeld gedrag telt hierbij. Maar als je mij vraagt wat ik eigenlijk het allerlekkerste vind om ’s morgens te eten dan is dat precies zoals omschreven wordt in het artikel uit de New York Times: een heerlijke volkorenboterham met pure hagelslag. Conclusie: Ik ben een doorsnee Nederlander.

De zin van het leven – Dag 227

Vanavond zei mijn zoon aan de etenstafel: “Ik ga de nieuwe iPhone 6 kopen”. “O, ja?” vroeg mijn man, “en waar ga je dat van betalen?” “Met grasmaaien” zei hij. We constateerden dat hij wel 450 keer moet grasmaaien voor het zover is. Leuk hoor zulke dromen, maar soms worden wij er wel een beetje moe van. Hij heeft een aantal vriendjes waar het geld met bakken de deur binnen vliegt en die jongens hebben allemaal de nieuwste mobieltjes, de duurste kleding, de hipste fietsen en gaan naar dure vakantiebestemmingen. Al zouden wij het geld ervoor hebben dan nog zijn wij erg terughoudend in dat soort zaken.

Het is en blijft een lastig onderwerp om kinderen duidelijk te maken dat het geld niet aan de boom groeit. Maar als het er op aan komt dan weten ze dat wel. En eigenlijk zijn onze kinderen helemaal niet zo veeleisend op dat gebied. Ze gooien slechts af en toe een balletje op om te polsen. Ik vind het eerder sneu voor de vriendjes. Die moeten later zelf veel geld verdienen om hun status en behoeften patroon in stand te houden.

Bij het naar bed gaan vroeg mijn zoon: “Wat heeft mij erg geraakt in mijn leven?” “Wat een vraag? Hoe kom je daar zo bij?” vroeg ik hem. “Die vraag moeten wij beantwoorden met Godsdienst en Levensbeschouwing” zei hij. Hij kon niets verzinnen en constateerde daarmee dat hij wel een gelukkig leven heeft. Uiteindelijk kwamen we uit bij de dood in de afgelopen twee jaar van drie katten en natuurlijk het overlijden van de lievelingsoom Auke, een paar jaar geleden.

“En wat is de zin van het leven?” was zijn volgende vraag. Dus vroeg ik het aan hem en zijn antwoord maakte mij heel blij: “Gelukkig worden! En dat ben ik al” zei hij. “Ondanks dat ik wel eens op je mopper?” vroeg ik hem. “Ja hoor, er zijn meer gelukkige momenten” beaamde hij. Wat kan een moeder nu meer wensen?

 

Groene vingers kweek je hier – Dag 190

Gisterenmiddag ging ik even bij mijn vader langs. Maar voordat ik dat deed ben ik even door de wijk gereden waar ik ben opgegroeid. Blikken van herkenning deed de herinnering oplaaien en het gevoel van nostalgie kwam in alle hevigheid binnen. Mijn lagere school is al jaren geleden gesloopt. Nu wordt er een appartementencomplex gebouwd evenals een brede school. Even verderop kwam ik langs de plek waar ik ooit een schooltuin heb gehad. Mijn hart sprong op want het schooltuinencomplex was er nog steeds.

Ik kon het niet laten om even een kijkje te nemen. Het hek stond open dus ik kon er naar binnen. Een mooier welkom kon ik niet aantreffen. “Groene vingers kweek je hier” stond er op het bordje dat aan het hek hing. Hoe treffend, ik werd er even stil van, precies die tekst op de plek waar mijn liefde voor het tuinieren is ontstaan en blijkbaar ben ik niet de enige.

Het hek stond uitnodigend open evenals het schuurtje met gereedschap, maar er was niemand te bekennen. Jammer want ik had graag even een praatje gemaakt met de ongetwijfeld bevlogen beheerder(s) van het complex. Een zee van bloemen kwam mij in de tuin tegemoet. Brede paden met houtsnippers en aan beide kanten van het pad de schooltuintjes zoals ik ze mij herinner van vroeger.

In alle tuintjes lagen de courgettes klaar om geoogst te worden. Verder zag ik sperzieboontjes, bietjes, uien en prei. Ik vroeg mij af hoe dat in de zomermaanden gaat nu de kinderen geen school hebben. Herinneringen kwamen volop naar boven bij de wandeling door de tuin. We kregen altijd eerst een stukje theorie over wat ons die dag te doen stond en daarna werd het zaad uitgedeeld en kon je in het materialenhok gereedschap halen.

Wat heb ik er van genoten en ongetwijfeld veel van geleerd. Twee jaar achter elkaar heb ik meegedaan. Het mooiste was natuurlijk de eigen oogst die mee naar huis mocht. Dat smaakte natuurlijk veeeel lekkerder dan de groente uit de winkel, dat begrijp je natuurlijk wel. Ik ben blij verrast dat de tuin er nog is en dat er nog altijd kinderen zijn die de liefde voor de moestuin krijgen bijgebracht. Niets is fijner dan je verbonden weten met de natuur en dat kan kinderen niet vroeg genoeg bij gebracht worden.

Hier nog een impressie van de schooltuin zoals ik hem aantrof.

 

Toch een sla die de kinderen ook lekker vinden – Dag 170

In het voorjaar kan ik mij altijd zo verheugen op de bakken met sla uit eigen tuin. Ik varieer altijd een eind heen. Gemengde sla met stukjes gebakken kip erover of met warme zalmfilet. Of een eenvoudige maaltijd met een vegaburger en een bak sla meer heb ik niet nodig om lekker te eten. In het begin van het seizoen heb ik kropsla en pluksla en iets later gevolgd door de ijsbergsla.

De eerste jaren dat ik ijsbergsla verbouwde lukte het niet om ze gesloten te krijgen, maar inmiddels lukt dat prima. Waarom nu wel en eerst niet? Joost mag het weten! Van de eerste serie ijsbergsla heb ik er nog drie staan. Niet alleen wij hebben ervan gegeten maar ook de slakken in het natte deel van het voorjaar. Inmiddels heb ik nog een rij nieuwe plantjes uitgezet. Ik hoop dat ze het allemaal net zo goed gaan doen als de eerste serie.

Kinderen en sla gaat niet goed samen. Meestal zitten ze te eten met lange tanden. De een wil geen tomaat en olijf en de ander wil alles behalve sla. Daarom kook ik er ook vaak wat aardappelen bij dat vinden ze dan wel weer lekker. De jongste zoon heeft dit jaar ineens de rucola ontdekt. Met een plakje kaas op de boterham, hij smult daar nu ook van. De ijsbergsla dat wil ook een stuk beter. Ieder jaar komt er een sla soort of ingrediënt bij. Dus er is nog hoop. Maar ik heb nu een recept gevonden wat het bij de kinderen toch wel goed doet. Hier volgt het recept.

Ingrediënten:

IJsbergsla – in stukjes gesneden

Sherry tomaatjes – heel laten

Italiaanse spirali of fussili pasta – koken volgens recept en afkoelen onder de koude kraan

Zongedroogde tomaat – in kleine stukjes gesneden en vooraf een nachtje in olie laten weken

Avocado – in stukjes gesneden

Rucola – geknipt

Pluksla – vooral voor de rode kleur (kan ook een andere soort zijn)

Olijven

Verse kruiden die je bij de hand hebt

Aanmaken met dressing:

Maak een dressing met kruidenolie en azijn en peper en keltisch zout

Of gebruik een kant-en-klare dressing

Komijnzaad – voor de verrassing

Vooral het gebruik van de spirali of fussili spreekt de kinderen aan. De sla gaat er in als koek!