Van oudsher is juli de hooimaand. Maar door het mooie weer is het hooi al veel eerder gereed om te oogsten.
Het gemaaide gras ligt te drogen
Het is weer hooitijd. Altijd een zorgvuldig geplande activiteit. Er hoeft maar iets mis te gaan – onverwachte regen – en de oogst is mislukt. En een tweede kans is niet altijd aanwezig. Afgelopen week was het zover, alle seinen stonden op groen, een week lang mooi, zonnig en droog weer lagen in het vooruitzicht.
Werkzaamheden lijken ook altijd tegelijk te komen. De natuur laat zich immers niet dwingen. Wij deden op 3 juni mee aan de open tuindagen van de ecologische tuinvereniging Velt waar wij lid van zijn. Daarvoor moesten we nog een hoop voorbereidend werk doen. De laatste weken groeide de actielijst, maar er was geen ontkomen aan. Soms is een deadline handig om zaken voor elkaar te krijgen.
Vlierbloesemsiroop
Ook staat begin juni de vlier altijd in bloei en is het tijd om vlierbloesemsiroop te maken. Daarvoor is meestal maar één week beschikbaar, daarna zijn de schermen uitgebloeid en ontstaan de bessen. Omdat ik voor de open tuindagen wat extra wilde maken om te kunnen verkopen heb ik dit jaar twee series gemaakt. Dubbel zoveel als anders, dubbel zoveel werk.
Er bestaat een kookboek dat vermeldt dat het slechts 10 minuten duurt om vlierbloesemsiroop te maken. Ja, dank je de koekoek. Dan tellen we simpelweg de voorbereiding maar even niet mee. Dat begint met schermen plukken, soms alleen via een ladder te bereiken. Dan zoveel mogelijk groen van de schermen verwijderen, een monnikenwerkje. Daarna in een pan onder water zetten en 24 uur laten staan. Dan zeven, zeven en nog eens zeven, tot het water mooi helder is. Dan de flessen ontsmetten en pas daarna gaan de 10 minuten in en dan hebben we het vullen van de flessen ook nog niet meegeteld! Maar lekker dat het is, echt de moeite waard.
Hooien
Met schapen ontkomen wij er ook niet meer aan om baaltjes hooi op stal te hebben liggen voor het geval er te weinig gras is in de wintermaanden, als er sneeuw ligt of de velden bevroren zijn. Met eigen grond, de juiste machines en wat mankracht kunnen wij dat zelf produceren. Hooien, een echte activiteit die bij het boerenleven hoort. Alleen is door de jaren heen de methode wat veranderd. Door de ruilverkaveling zijn grote percelen ontstaan waar machines in een paar minuten het gras gemaaid en geoogst hebben.
Onze ‘postzegel’ oogsten wij zelf. Daar past geen nieuwerwetse machine op. Hooien is niet anders dan het oogsten van gras. Allereerst wordt het gras gemaaid met een grote maaier achter de trekker, die wij daarvoor speciaal hebben aangeschaft. Na het maaien blijft het gras een paar dagen op het veld liggen om te drogen tot het hooi is, waarbij zon en wind een belangrijke rol spelen.
Schudden
Om het gras sneller te laten drogen is er het proces van het ‘schudden’, oftewel het keren van het gras zodat ook de onderkant goed droogt. Voor het schudden is ook weer een machine nodig, dus hebben wij eveneens vorig jaar een hooischudder aangeschaft. De meeste boeren huren een loonwerker in om te maaien en te oogsten, maar dan praat je over meerdere hectaren aan grond. Maar voor ons kleine stukje land lukt dat niet, zo’n machine past amper op ons hooilandje.
Na een paar dagen hooi schudden komt de volgende bewerking aan de orde: het wiersen. Het in lange rijen verzamelen zodat de inpakmachine er balen hooi van kan persen. Voor het wiersen wordt de hooischudder anders afgesteld.
Kleine pakjes hooi persen
De moderne boeren met grote hoeveelheden land laten ook voor het persen een loonwerker komen. De gigantische machines rijden over het land en persen grote ronde of vierkante pakken hooi, die worden geseald in groen of zwart plastic. Bij het voeren heb je daar ook weer machines voor nodig, zo groot zijn die pakken. Wij laten een buurman komen met een ‘ouderwetse’ hooi inpakmachine die kleine hanteerbare baaltjes produceert die je in je eentje kunt optillen. Voor kleinverbruikers zoals wij veel handiger. Zo ook voor veel andere bedrijfjes of hobbyboeren.
De buurman perst de hooibalen
Op zondag hebben wij gemaaid, maandag, dinsdag en woensdag geschud en donderdag is het hooi in balen geperst. De buitenradar voorspelde donderdagavond al regen dus enige druk zat er wel achter. Het gras was mooi droog en de buurman perste ruim driehonderd pakjes.
Hooibalen verzamelen
Maar na het persen begint het echte werk pas goed: de balen hooi binnenhalen. Een echte familieaangelegenheid. Ik rij de trekker en man en zonen stapelen de balen op de hooiwagen. Twee man prikken de balen op met een hooivork en steken ze met een zwaai omhoog de lucht in bovenop de kar. Een man bovenop de kar pakt de baaltjes aan en legt ze uitgekiend neer zodat er zoveel mogelijk opgestapeld kan worden. Een hele klus en een uitgekiend werkje. En natuurlijk worden die balen steeds zwaarder. Het vooruitzicht is een lekker koud biertje. Dit jaar hadden wij gelukkig wat extra hulp.
Dit jaar is het hooi van topkwaliteit. Het lijkt wel blauw en het ruikt geweldig. Het ligt nu netjes opgestapeld in de schuur en iedere keer dat we de schuur inlopen komt de geur van vers gemaaid gras je tegemoet. Dat geeft zo’n heerlijk zomers gevoel.
Te Koop:
Kleine baaltjes hooi van topkwaliteit. Ons perceel is onbespoten en wordt natuurlijk bemest. Vrij van Jacobs Kruiskruid.