Bewerkt voedsel onder vuur

Bij ons thuis zijn de pakken vruchtensap niet aan te slepen. Het ‘gezellige’ kopje thee slaan de kinderen liever af. Mijn man zegt wel eens vertwijfeld: “Hadden we de kinderen maar nooit Diksap gegeven dan hadden ze nu niet zoveel behoefte aan suiker gehad”. Of dat waar is weet ik niet en betwijfel ik ook. Borstvoeding is ook redelijk zoet, dan is dat al de boosdoener. Sommige kinderen houden nu eenmaal meer van zoet dan andere kinderen. En of onze kinderen nu meer zoet eten en drinken dan anderen kan ik ook niet bewijzen.

Diksap (gelukkig wel biologisch)

Je doet je best en geeft je kind het beste wat er is. Maar inzichten rondom voeding veranderen, zeker de laatste jaren. Diksap is gemaakt van geconcentreerd fruit en als je in de Betuwe woont dan is dat natuurlijk een gezonde keuze. Althans met dat idee zijn wij zelf grootgebracht. Maar wat blijkt: fruit bevat veel suiker. Onderzoek laat zien dat vruchtensappen niet beter zijn dan suikerhoudende frisdranken. Achteraf gezien hadden wij de kinderen beter direct al lauwe thee moeten laten drinken.

Door de jaren heen hebben wij wel het gevoel dat we steeds gezonder zijn gaan eten. Niet verwonderlijk omdat onze moestuin een groot deel van het jaar veel verse producten oplevert. Het lekkerste vind ik zelf om zo min mogelijk bewerkingen toe te passen waardoor de smaak van de verse producten zoveel mogelijk bewaard wordt. Kant-en-klaarmaaltijden eten wij bijna nooit. Hooguit een keer als wij eens een avond weggaan, dan vinden de kinderen een pizza die ze zelf in de oven bakken wel erg lekker.

Bewerkt voedsel

Vroeger aten wij nog wel eens een magnetronmaaltijd. Snel en lekker makkelijk in het leven van een druk jong gezin. Maar door de wetenschap dat de magnetron alle voedingswaarden van het voedsel vernietigd is de magnetronmaaltijd uit ons voedingspatroon geschrapt en staat sindsdien de magnetron er werkeloos bij.

Het begint steeds meer te dagen dat kant-en-klaarmaaltijden of bewerkt voedsel zoals soepen en sausen niet heel veel vezels, vitaminen en mineralen bevatten en ook nog eens vol zitten met onbekende en vaak ongezonde ingrediënten. Al een aantal jaar lees ik wat er zoal in de voorbewerkte voeding zit en daar wordt je niet al te vrolijk van. Naast de suikers en de zouten zit er heel wat ondefinieerbare ingrediënten in, denk maar aan emulgatoren en e-nummers.

Uit een recent Amerikaans onderzoek door Robert H. Lustig, MD, MSL van de University of California blijkt dat bewerkt voedsel een ‘mislukt experiment’ is. Bewerkt voedsel schaadt de gezondheid, omdat we niet alles binnenkrijgen wat goed voor ons is. Het zorgt ervoor dat we veel meer eten, omdat het makkelijk voor handen is. Maar iedere bewerking is ook nog eens een aanslag op het milieu en kost veel energie. Daarnaast leert iemand die bewerkt voedsel opwarmt niet hoe je moet koken, wat ze nu eigenlijk echt naar binnen werken en hoe de smaak van verse ingrediënten nu echt is.

Eigen biologische oogst

Als je zoals wij bewust met biologische voeding bezig bent dan weet je pas hoe lekker eten kan zijn. Door met aandacht je voeding te kweken, met aandacht de maaltijd te bereiden en het daarna bewust en met aandacht te eten komen voedingsstoffen beter tot hun recht en eet je veel minder dan van een snelle eenheidshap uit de fabriek. Het is nooit te laat om lekker te leren eten.

 

De verslavende werking van suiker, zout en vet – Dag 342

Werken in de moestuin is momenteel geen optie, zeker niet vandaag, nu de regen met bakken uit de hemel komt. Tussen de buien door wat oogsten gaat nog wel maar daar houdt het bij op. Ook zijn grotere werkzaamheden in ons permacultuurplan nu niet mogelijk, de grond is te nat en te drassig. Als we er nu met zwaar materieel doorheen zouden gaan dan verdicht de grond zo erg dat het beton wordt, dus is het raadzaam zoveel mogelijk niets te doen. Dus moet ik andere onderwerpen vinden om over te schrijven: voeding bijvoorbeeld. Want tenslotte zijn al onze activiteiten gericht op het zelfvoorzienend worden op het gebied van voedsel.

Na mijn blogje van gisteren over de energiedrankjes stuitte ik ook op het werk de Amerikaanse onderzoeksjournalist Michael Moss. Hij deed onderzoek naar de verslavende werking van suiker, zout en vet en schreef er uiteindelijk een boek over. Niet alleen heeft de voedingsindustrie macht over wat ze in de producten stoppen en of het wel of niet in de supermarkten terecht komt, ook in de reclame oefenen ze veel macht uit. Vooral de reclame gericht op kinderen vind ik onethisch.

Als ik naar de natuurwinkel ga dan zie ik allerlei producten die je nooit in de reclameboodschappen op tv tegenkomt. Er wordt geen geld gestoken in reclame maar in de kwaliteit van de producten. De producten waar wel reclame voor wordt gemaakt komen uit de koker van de voedingsmiddelenindustrie. Hun doel is om hun producten voor zo laag mogelijk bedrag in de winkels te hebben liggen. De kwaliteit van de voeding is van minder belang. De goedkoopste ingrediënten zijn suiker, zout en vet. Deze producten hebben ook een hoog verslavend effect. En juist die ingrediënten, vond Michael Moss uit, worden zodanig gebruikt dat er een afhankelijkheid ontstaat bij de consument. Precies wat de fabrikanten willen: herhalingsaankopen.

Moss kwam er zelfs achter dat de meeste mensen die te maken hebben met het produceren van voedsel zelf zo min mogelijk voorbewerkt voedsel eten. Die mensen weten wat er in zit en wat het effect is. Zij prefereren verse groente en fruit en voedsel dat zo min mogelijk bewerkingen heeft ondergaan. Dat zegt genoeg en motiveert mij des te meer om door te gaan met zelfvoorzienend worden wat mijn voedsel betreft. Ik heb inmiddels zelf de stelregel: alles wat je aan reclame op tv ziet zouden we niet moeten eten. Goede voeding heeft namelijk geen reclame nodig.

Meer lezen: Michael Moss: Zout, suiker, vet – Hoe de voedselindustrie ons in zijn greep houdt, uitgeverij Carrera, 352 blz. 19,90 euro.

 

Nog meer goede voornemens voor dit jaar – Dag 336

Mijn goede voornemens beginnen meestal op 3 december, mijn geboortedag. Het lijkt alsof met ieder nieuw geboorte jaar de creativiteit de pan uit rijst. Tot aan het oude jaar popt het ene na het andere idee op. Maar op de lijst komen ook de dingen waar ik het afgelopen jaar niet aan toegekomen ben of om welke andere reden nog niet heb gerealiseerd. De lijst met goede voornemens is al weer lang. Wat staat er zoal op:

• Definitieve start maken met grondbewerking voor het permacultuurplan;
• Vlogjes maken van de vorderingen van het permacultuurlandschap;
• Nu toch eindelijk die cursus mediteren geven (de uitnodiging is de deur uit);
• Daarvoor moet de zolder worden opgeruimd;
• Nog minder afval produceren dan afgelopen jaar;
• Meer tijd voor mijzelf inruimen;
• Minder met pakjes koken;
• Een kruidenspiraal bouwen;
• Een composthoop creëren direct bij de moestuin;
• Voor mijn vaders’ 80ste verjaardag een feestje organiseren;
• Weer eens wat vaker bij mensen langs gaan i.p.v. vage afspraken toezeggen.

Door de blogjes die ik nu al bijna een jaar bijhoud ben ik al heel wat wijzer geworden over permacultuur, planten, kruiden en fruit. Maar ook ben ik bewuster met eten omgegaan. Ik eet nu al minder zoetigheid en probeer alleen goede vetten te eten en minder zout te gebruiken.

Het afgelopen jaar heb ik bepaalde koekjes, waar ik behoorlijk aan verslaafd was, afgezworen. Ik ga nu vaker naar de natuurwinkel en koop daar verantwoorde koekjes. Dat was in het begin echt wel wennen en dan niet zozeer de hoeveelheid suiker maar vooral de hoeveelheid zout die in verantwoorde koekjes zit. Mijn kinderen vinden het maar niets. “Alsof je een hap zand eet!” kreeg ik te horen. Een daar zit gelijk een enorm voordeel aan: van mijn koekjes blijven ze af!

Daar ben ik nu aan gewend en als ik dan weer eens een gewoon koekje uit de supermarkt eet dan proef je het verschil: te zoet en te zout. De volgende uitdaging wat eten betreft is nog meer koken zonder pakjes. Karin Luiten schrijft elke zaterdag een column in De Trouw over koken zonder pakjes en zakjes. Al heel wat tips heb ik van haar overgenomen. Bijvoorbeeld een omelet maken. In het verleden kocht ik zo’n mix. Maar ik ben er achter gekomen dat het helemaal nergens op slaat. Ik verwerk toch zoveel mogelijk verse ingrediënten in de omelet dus is zo’n pakje grote onzin. Daar ben ik mee gestopt en nu de rest van de pakjes en zakjes nog.

 

Wat doet zout voor ons lichaam – Dag 173

Sinds de industriële revolutie is ons eetpatroon drastisch veranderd. We eten steeds minder groente en fruit en eten meer geïndustrialiseerd voedsel. Van veel voedsel weten we amper wat er allemaal in zit laat staan hoe het verbouwd wordt. We denken vaak dat we teveel suiker en te vet eten en dat dat de oorzaak is dat we steeds dikker worden, maar er is nog een ander element dat een bedreiging vormt voor onze gezondheid namelijk ‘zout’. En we realiseren ons amper hoeveel zout er in onze voeding zit.

Het gemaksvoedsel dat veelal fabrieksmatig wordt gekweekt bevat vaak minder vezels en gezonde voedingsstoffen. Het moet namelijk snel groeien zodat het snel op de markt kan worden afgezet en te gelde gemaakt. Juist de gewassen die de tijd hebben gehad om te groeien bevatten niet alleen antioxidanten en voldoende mineralen, ze hebben ook veel meer smaak. Daarom hoeven er nauwelijks smaakversterkers te worden toegevoegd.

Onderzoek laat zien dat vooral kant-en-klaarmaaltijden te veel zout bevatten. We weten bijna allemaal dat zout tot hoge bloeddruk kan leiden met negatieve gevolgen voor hart- en vaatziekten, na kanker de belangrijkste doodsoorzaak. Maar te veel zout heeft ook een uitwerking op de maag en kan zich ontwikkelen tot maagkanker. Zeker 2000 mensen krijgen daar per jaar mee te maken. Daarnaast kan het ook gevolgen hebben voor nierziekten en botontkalking.

Ons alom bekende boterham met kaas bevat meer zout dan ons lief is, dus iedere dag de gezonde Hollandse boterham is beslist niet aan te bevelen. Het zout dat we kopen in de supermarkt bevat jodium. Voedingsdeskundigen doen ons geloven dat we dat nodig hebben. Ons lichaam heeft inderdaad jodium nodig evenals veel andere mineralen, maar bij een gezonde voeding in de juiste balans krijgen we die vanzelf binnen. Als ik zout gebruik dan bij voorkeur Keltisch zeezout of Himalayazout. Dit zout is onbewerkt en op ambachtelijke wijze vervaardigd en bevat veel meer mineralen en spore elementen dan het gewone zout met jodium uit de supermarkt. Dus blijf vooral goed nadenken bij wat je dagelijks eet.